Τα αιρετικά για το ευρωομόλογο

Αιρετικός είναι αυτός που υποστηρίζει κάτι που απομακρύνεται από το καθιερωμένο και επίσημο δόγμα. Δόγμα έχει γίνει τον τελευταίο καιρό για τους Έλληνες η καθιέρωση το ευρωομολόγου. Σχεδόν το 100% των Ελλήνων υποστηρίζει την καθιέρωση του ευρωομολόγου. Το πρότεινε η αριστερά, το υιοθέτησε το ΠΑΣΟΚ και το υποστηρίζουν δεξιοί και Καρατζαφερικοί.
Οι πάντες υποστηρίζουν το απόλυτο δόγμα ότι είναι ορθό η ισχυρή Γερμανία και η ισχυρή Ολλανδία, να εγγυηθούν με την οικονομική τους δύναμη την καλή αποπληρωμή ενός ομολόγου εγγυημένου από έναν υπερκρατικό Ευρωπαϊκό φορέα, που θα χρηματοδοτήσει και θα καλύψει τα κρατικά χρέη της Ευρωπαϊκής ένωσης.
Και όμως τελικά δεν είναι όλοι οι Έλληνες υποστηρικτές της έκδοσης αυτής. Υπάρχει και ο αιρετικός που είναι αντίθετος. Αλλιώς γιατί θάταν αιρετικός.
Θεωρώ ότι η σκέψη αυτή ήταν μια μεγάλη ανοησία της αριστεράς, από την οποία πιάστηκε ο πνιγμένος Παπανδρέου για να πει κάτι, αφού βλέπει ότι η πολιτική του και οι αριθμοί δεν βγαίνουν.
Κατά πρώτο θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το ευρωομόλογο είναι κάτι διαφορετικό από τα Eurobonds, που και σήμερα υπάρχουν και είναι εγγυημένα από τα Ευρωπαϊκά κράτη κατά μόνας.
Γιατί είμαι αντίθετος στην έκδοση υπερκρατικού ευρωομολόγου.
Πρώτος και βασικότατος λόγος. Η έκδοση ευρωομολόγου, δηλαδή ή εγγύηση του ομολόγου το οποίο θα αναλάβει η Ελλάδα θα είναι εγγυημένο από τη Γερμανία. Αυτό σημαίνει ότι το επιτόκιο δανεισμού θα είναι μεν μειωμένο και θα υπάρξει πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές, όμως το επιτόκιο αυτό δεν είναι δυνατόν να είναι ίσο με αυτό που δανείζεται σήμερα η Γερμανία για το δικό της χρέος. Θα είναι αρκετά αυξημένο. Είναι βέβαιο ότι για να εγγυηθεί η Γερμανία τα χρέη του νότου, του Βελγίου και της Ιρλανδίας, θα αναλάβει τεράστιες υποχρεώσεις που αναπόφευκτα συνεπάγονται και απαίτησή της για σφικτή δική μας προσαρμογή, δηλαδή για νέο πιο σκληρό μνημόνιο. Η έκδοση ευρωομολόγου είναι, θεωρώ, βέβαιο, ότι ουσιαστικά θα αντικαταστήσει στο διηνεκές τα κρατικά ομόλογα, τα οποία θα χάσουν όλη την αξία τους. Η επάνοδος στον κρατικό δανεισμό θα είναι ουσιαστικά και πρακτικά αδύνατη. Επομένως θα έχουμε για πάντα από πάνω μας τη μέγκενη της απειλής, ότι δεν θα μας χορηγούν ευρωομόλογα, εάν δεν είμαστε στο διηνεκές «καλά παιδιά». Ουσιαστικά, υποθηκεύουμε το μέλλον της Ελλάδας για δύο γενιές το λιγότερο. Η σφικτή πολιτική της λιτότητας θα είναι αναπόφευκτο γεγονός εσαεί. Και οι αριστεροί την πάτησαν ως πρωτάρηδες υποστηρίζοντας την έκδοση του ευρωομολόγου.
Το δεύτερο ζήτημα είναι εάν η έκδοση ευρωομολόγου μπορεί να είναι τελικά αποτελεσματική. Κατά τη γνώμη μου όχι. Και τούτο διότι το κόστος δανεισμού των ισχυρών οικονομικά κρατών θα αυξηθεί κατά πολύ με αποτέλεσμα την επιβράδυνση των οικονομιών τους, νέες σκληρές πολιτικές λιτότητας για τους Γερμανούς πολίτες, που ήδη υφίστανται δεκαετή λιτότητα από εποχή Σρέντερ, αδυναμία αναπτυξιακών πολιτικών. Επομένως, θεωρώ, ότι η έκδοση αυτή θα κάνει κακό και σε εμάς και στους ολλανδούς και γερμανούς εργαζόμενους και θα δημιουργήσει επιβράδυνση της Ευρωπαϊκής οικονομίας και νέα κρίση.
Εναλλακτικές αντί του ευρωομολόγου, κατά τη γνώμη μου πολιτικές, που πρέπει να ζητήσει η Ελλάδα, είναι τα εξής μέτρα:
Πρώτο. Η εγγύηση των τραπεζικών καταθέσεων από υπερκρατικό Ευρωπαϊκό φορέα. Αυτό θα δώσει αμέσως φτερά σε όλες τις τράπεζες, επανάκαμψη των καταθέσεων και άμεση ροή χρήματος προς την πραγματική οικονομία.
Δεύτερο: Να ξεφύγουμε από την ευαγγελίζουσα και προτεσταντική θεολογική αντιπληθωριστική λογική. Γενναία αύξηση της ποσότητας του χρήματος που κυκλοφορεί, με αποτέλεσμα την αύξηση μεν (όχι μεγάλη) του πληθωρισμού, που όμως θα δημιουργήσει προϋποθέσεις μεγέθυνσης των οικονομιών και των δυνατών και των αδυνάτων προς χάρη και των εργαζομένων και μείωση της ανεργίας. Δεν θα επιβραδύνει τις δυνατές οικονομίες με τα καταστρεπτικά αποτελέσματα του ευρωομολόγου
Τρίτο: Άμεση μείωση του επιτοκίου χρηματοδότησης των προβληματικών οικονομιών από το μηχανισμό στήριξης κάτω από το 4% και ταυτόχρονη γενναία αύξηση του ποσού διάσωσης των οικονομιών, με σκοπό τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών σχεδίων για την αναθέρμανση της οικονομίας. Αυτό θα δώσει μια τεράστια ανάσα στα ελλείμματα αφού οι τόκοι θα είναι κατά πολύ μειωμένοι, θα είναι δυνατόν να δημιουργηθούν πολύ σύντομα πλεονασματικοί προϋπολογισμοί και η αναπτυξιακή διάσταση θα δημιουργήσει νέες κρατικές πηγές εσόδων. Ταυτόχρονα δεν θα θιγούν τα συμφέροντα της Γερμανίας, αφού θα συνεχίσει να δανείζει τις υπερχρεωμένες χώρες με επιτόκιο μεγαλύτερο από αυτό που δανείζεται η ίδια και μάλιστα θα δημιουργηθεί κάποια μεγαλύτερη βεβαιότητα ότι τα δανεικά δεν θα είναι και αγύριστα. Η δημιουργία πλεονασματικών προϋπολογισμών θα έχει ως συνέπεια να καλμάρουν οι αγορές, να γίνει δυνατή η αύξηση των χαμηλών μισθών και συντάξεων και η ταυτόχρονη βελτίωση του επενδυτικού και καταναλωτικού κλίματος.
Τέταρτο: Η αύξηση της ποσότητας του χρήματος και η αύξηση του πληθωρισμού, χωρίς την άνοδο των επιτοκίων, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη σημαντική υποτίμηση του ευρώ. Η επάνοδος του ευρώ στο ένα προς ένα με το δολάριο (μην ξεχνάμε ότι το ευρώ ξεκίνησε στα ογδόντα σεντς), θα δημιουργήσει τεράστιες δυνατότητες και στις μικρές και στις μεγάλες οικονομίες. Για παράδειγμα η τουριστική μας βιομηχανία θα γίνει άκρως ανταγωνιστική για Αμερικανούς, Ρώσους, Τούρκους, Εγγλέζους και παράλληλα το κόστος διακοπών για τους Γερμανούς εκτός ευρωζώνης θα είναι κατά πολύ αυξημένο, με αποτέλεσμα την ροή Γερμανών τουριστών προς τις Ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες.
Τελειώνω με αυτό, που επίσης είναι αιρετικό και ουδείς το λέει. Δεν θεωρώ ότι ένα δημόσιο χρέος στο 150% του ΑΕΠ, είναι απαγορευτικό για μια οικονομία. Ήδη το χρέος του 100% που είχαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν πολύ μεγάλο και παρ΄όλα αυτά δανειζόμασταν με αστεία επιτόκια. Το σημαντικό είναι ο προϋπολογισμός μας να δημιουργεί πρωτογενή πλεονάσματα, ώστε να μπορούμε να αποπληρώνουμε τους τόκους και ένα έστω μικρό μέρος των χρεωλυσίων. Αν αυτό συμβαίνει με παράλληλη ρευστότητα στις αγορές και χρηματικές ροές, άλλο που δεν θέλουν οι αγορές να κερδίζουν από το μεγάλο αριθμητικά Ελληνικό χρέος και τα αυξημένα επιτόκια δανεισμού. Αν αυτό συμβεί τότε θα δείτε τους οίκους αξιολόγησης να αναβαθμίζουν τη χώρα. Όμως για να γίνει αυτό, πρέπει να παύσουν οι βλακείες περί έκδοσης ευρωομολόγου που θα δημιουργήσει πρόβλημα σε όλη την ευρωζώνη και ύφεση και η υιοθέτηση μέτρων για την κινητικότητα του παγκόσμιου πλούτου, την αύξηση της ποσότητας του χρήματος και την αύξηση των παροχών προς τις αδύναμες τάξεις για τη βελτίωση του κλίματος και την αύξηση των κρατικών εσόδων.